Μπορεί η παράλειψη του ιδιοκτήτη να υποβάλλει αίτηση διόρθωσης των κτηματολογικών στοιχείων της απαλλοτρίωσης να θεωρηθεί συντρέχον πταίσμα του δικαιούχου αποζημίωσης;

Εάν η απάντηση είναι καταφατική, το συντρέχον πταίσμα θα πρέπει να καταλογιστεί σε βάρος του ιδιοκτήτη που δικαιούται την αποζημίωση με συνέπεια η αποζημίωση που αυτός δικαιούται να επιδικαστεί μειωμένη κατά το ποσοστό του συντρέχοντος πταίσματος.

Ας δούμε μια πρόσφατη εφετειακή απόφαση η οποία απέρριψε τον ισχυρισμό του Ελληνικού Δημοσίου περί συντρέχοντος πταίσματος του δικαιούχου της αποζημίωσης στο μέγεθος της ζημίας που υπέστη από την απαλλοτρίωση λόγω μη υποβολής αίτησης διόρθωσης των κτηματολογικών στοιχείων της απαλλοτρίωσης του ακινήτου του:

«Περαιτέρω, στο άρθρο 300 του Αστικού Κώδικα, το οποίο έχει εφαρμογή σε κάθε αποζημίωση από οποιαδήποτε αιτία, άρα και στην περίπτωση αποζημίωσης κατά το άρθρο 105 ΕισΝΑΚ, ορίζεται ότι: «Αν εκείνος που ζημιώθηκε συντέλεσε από δικό του πταίσμα στη ζημία ή την έκτασή της, το δικαστήριο μπορεί να μην επιδικάσει αποζημίωση ή να μειώσει το ποσό της. Το ίδιο ισχύει και όταν εκείνος που ζημιώθηκε παρέλειψε να αποτρέψει ή να περιορίσει τη ζημία ή δεν επέστησε την προσοχή του οφειλέτη στον κίνδυνο ασυνήθιστα μεγάλης ζημίας, τον οποίο ο οφειλέτης ούτε γνώριζε ούτε όφειλε να γνωρίζει … ».

Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι, αν με βάση τα πραγματικά περιστατικά που έγιναν δεκτά από τα δικαστήρια της ουσίας συντρέχει πταίσμα του ζημιωθέντος, απόκειται στην εξουσία του δικαστηρίου, αφού εκτιμήσει ελεύθερα τις περιστάσεις μεταξύ των οποίων είναι και ο βαθμός του πταίσματος του ζημιωθέντος, να επιδικάσει ολόκληρη την αποζημίωση ή να μην επιδικάσει καθόλου αποζημίωση ή και να μειώσει μόνο το ποσό της αποζημίωσης (βλ. ΣτΕ 596/2017, 1408/2006, 2539/2008, 1970, 1974/2009, βλ. επίσης Α.Π. 1483/1990).

Πρέπει όμως η πράξη του ζημιωθέντος να έχει συντελέσει στην πρόκληση της ζημίας και να υπάρχει αιτιώδης σύνδεσμος της υπαίτιας πράξης του ζημιωθέντος με την πρόκληση ή την έκταση της ζημίας (βλ. ΣτΕ 484/2018 Α.Π. 867/2001, 793, 1045/2007).

Με βάση τα προαναφερόμενα και λαμβάνοντας υπόψη ότι από τα στοιχεία της δικογραφίας δεν προκύπτει ότι η εφεσίβλητη – εκκαλούσα ανώνυμη εταιρία, κατά την διαδικασία κήρυξης της ένδικης απαλλοτρίωσης ή κατά την διοικητική ή δικαστική διαδικασία που επακολούθησε, προέβη σε κάποια πράξη ή παράλειψη που να συγκροτεί την έννοια του συντρέχοντος πταίσματος ικανού να συμβάλει αιτιολογημένα στην πρόκληση ή την επαύξηση του ζημιογόνου αποτελέσματος που υπέστη από την απαλλοτρίωση της συγκεκριμένης πιο πάνω ιδιοκτησίας της, κρίνεται ότι εσφαλμένα το πρωτοβάθμιο δικαστήριο δέχθηκε με την εκκαλούμενη απόφαση τη συνδρομή συντρέχοντος πταίσματος της εφεσίβλητης – εκκαλούσας εταιρίας στην επέλευση της ένδικης ζημίας.

Δεν συνιστά συντρέχον πταίσμα το γεγονός ότι η ίδια παρέλειψε να ζητήσει στα πολιτικά δικαστήρια τη διόρθωση των κτηματολογικών στοιχείων της ιδιοκτησίας της, αφού η εν λόγω παράλειψη δεν συνδέεται με την απαλλοτρίωση αυτή καθ’ εαυτή και την εξαιτίας της ζημία που της προκλήθηκε.

Επομένως, ο σχετικός λόγος έφεσης της εφεσίβλητης – εκκαλούσας εταιρίας είναι βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός, απορριπτομένου κάθε αντίθετου ισχυρισμού του εκκαλούντος – εφεσίβλητου Ελληνικού Δημοσίου, με συνέπεια, αυτή να δικαιούται αποζημίωση για το σύνολο της θετικής ζημίας που υπέστη.»

Σε παλαιότερη ανάρτησή μας είχαμε εξετάσει αν τα συστατικά του ακινήτου περιλαμβάνονται στην αποζημίωση απαλλοτρίωσης και την περίπτωση αποζημίωσης λόγω παράλειψης τμήματος ακινήτου από τον κτηματολογικό πίνακα απαλλοτρίωσης.

Θέλετε να επικοινωνήσετε με δικηγόρο για ζημία ακινήτου λόγω απαλλοτρίωσης;

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η παράλειψη του ιδιοκτήτη να υποβάλλει αίτηση διόρθωσης κτηματολογικών στοιχείων απαλλοτρίωσης δεν αναιρεί το δικαίωμα αποζημίωσης του ιδιοκτήτη.